“I’m dreaming of a white Christmas”, zingt Bing Crosby. En ik denk dat vele van jullie zich daarin kunnen vinden. Veel kerstverhalen en films spelen zich dan ook af terwijl het sneeuwt. Maar hoe vaak hebben we eigenlijk een witte Kerst gehad in Nederland? We hebben data vanaf 1901, toen het KNMI begon met registreren. Het KNMI verstaat onder een witte kerst als er in de Bilt zowel op eerste als tweede kerstdag om 9 uur s ‘ochtends een gesloten sneeuwdek ligt (KNMI). Ik heb de data verrijkt met de gemiddelde temperatuur op eerste en tweede kerstdag (Weerstatistieken).
Allereerst heb ik het weertype op eerste en tweede kerstdag geclassificeerd in drie groepen: geen sneeuw, sneeuw en witte kerst. Let op: Er kan dus wel sprake zijn van sneeuw, maar niet van een witte kerst. Bij een witte kerst moet er op beide kerstdagen sneeuw liggen in de Bilt. Als het dus bijvoorbeeld alleen in Groningen sneeuwt, is het geen witte kerst. Zie onderstaande grafiek voor het resultaat.

Zoals je ziet was het de afgelopen jaar maar acht keer een witte kerst. Om precies te zijn in 1906, 1938, 1940, 1950, 1964, 1981, 2009 en 2010. Even heel simpel berekent is de kans op een witte kerst slechts 6,61% (8/121*100). Het heeft wel 21 keer gesneeuwd in de Bilt met Kerst, maar dan op één van de twee kerstdagen. Sneeuw met kerst (in Nederland) is dus vrij uniek.
Een bijzondere witte kerst was die van 1940 toen Nederland bezet was door Nazi-Duitsland. De Telegraaf voorspelde dat het een ingetogene en meer huiselijke kerst zou worden. Het tegendeel was waar. Het was druk in restaurants, bioscopen en schouwburgen. Ook werden er toch aardig wat kerstbomen verkocht (Historiek.net, 2021).
Maar wat was dan de gemiddelde temperatuur met Kerst? Ik heb via de website weerstatistieken.nl deze data kunnen vinden.

De groen gestippelde lijn geeft de trend weer. Hieruit kan je opmaken dat er een lichte stijgende lineaire trend is van gemiddelde temperatuur op eerste en tweede kerstdag. Het koudst was het in 1961, namelijk -7,75 en het warmst was het in 2015, namelijk 11,35 graden. Gemiddeld was het tijdens de kerstdagen 3,13 graden.
We kunnen dus concluderen dat het gemiddeld wat warmer is geworden tijdens de kerstdagen. Een witte kerst is echter zeker niet onmogelijk in de 21ste eeuw. In 2009 en 2010 werd het achtereenvolgend een officiële witte kerst. Iets wat in de afgelopen 121 jaar nog nooit voorkwam. Voor de rest is er in de 21ste eeuw drie keer sprake geweest van sneeuw met Kerst (2000, 2001, 2005). Laten we hopen dat er in dit decennium weer eens een witte Kerst komt, de cijfers wijzen uit dat de kans klein is, maar er is een kans. Voor nu, alvast een fijne (witte) kerst en een gelukkig nieuwjaar! 🎅🎄🎆
Referenties
Knmi Data. https://www.knmidata.nl/data-services/knmi-producten-overzicht/klimatologische-gegevens
Weergegevens De Bilt 1901 – Weerstatistieken KNMI. (z.d.). https://weerstatistieken.nl/de-bilt/1901
Visser, Y. (2021). Kerstmis in het eerste oorlogsjaar. Historiek. https://historiek.net/kerstimis-in-het-eerste-oorlogsjaar/85290/
Geef een reactie